Ÿla ÿzdîya h’esavdive ÿla r’eva ij p’evçûna, þer’a û h’öcta, encamê kîjanaye aþkela seva civakê hebûne. Cefê kesê cîgöhastî encamê k’omköjîyêye neyênî qewînkirine, lê isa jî mora xwe ser ÿlê hiþtine. Ev ÿfêkt û t’esîra wan ê çawane?
Seîd Xûdaydayê profêsor, doktor, nav qisa t’ev “Êzîdî24” gilîkir, wekî “cîgöhastin xweber gele govekada ÿlê dik’eve, nav wê hejmarê govekê sosîalîyê, malhebûnîyê û xwendinê. Nav sevevê din- ew zêdebûna bêxevatêye nav civakê, lê isa jî pêþdahatina göhastinê dêmografîê, xazma neh’îya Þengalêda, li k’ö serê sêrîda p’evçûn bû, û lap îht’îmale, wekî alîyê vê cîgöhastinê dikarin ij göhastinê dêmografîê k’arêk’evin.
Pêþtirî wê, ij goþê xwendinê, t’esîra ser civakêye texmînkirinê heye û dikare paþdamayînê pêþda bîne. Gele delîvada ÿzdî t’esmîlî k’omköjîyê û r’ewiþta divin, ê mînanî r’ewiþtê vê gavê, çi h’esavdive seveva wê yekê, wekî mervê bi derecê diha bilind û zanebûnê ölmîye heralî t’inene.
Îbrahîm Al-T’amrîyê çapikê bajar’vanîyên difikire, wekî cêrge encamê hilanîna h’eyamê cîgöhastinê encama hene, nav wê hejmarê belakirina malaye sosîalîyê û zêdebûna hejmara cihêbûna civakêda. Encameke neynîye diha ferz, wekî dikare pey vê þîgöhastina we’dedirêj pêþda bê, h’esavdive kêmbûna eleqetê döadîye navbera misk’enê me (Þngalê) û meda çawa cîr’aqetandîyê mecbûrbûyî, û herke h’al h’evekî normaldive jî, ez difikirit, wekî p’ir’anîya kesê cîgöhastî vira wê bivînin û wê veneger’ne li ax û t’opraxa xwe.
Fikira Salêm Þîngalîyê doktor, ê kö nav silametîya r’öh’nasîê û r’öhzanîêda k’ûrdive: “H’eyamê cîgöhastinêyî we’dedirêj delaleta t’inebûna meh’kemîyê dike, û ev yek tirsê nav çadirgehê kesê we’delî cîgöhastî pêþda tîne, û ewê derheqa axirîya xwe û axirîya zar’ê xweda bifikirin. H’erke h’al wa pêþda her’e, çawa wekî ew heye, delîvê dêprêsîayê û tirs wê zêdevin, xazma nav zar’a, û dikare zeda wane r’ewþê heve û bike ser wan, û ev yek pirsgirêkê din pêþda tîne, ê mînanî xewa bêqirar û xwedamîstina bêh’emdî xwe.
