Ә҆мре эздиайи мәдәнейәтида, сазбәнди дьлqе ьмт҆ийази, әм бежьн, дәгмә, дьлизә: әwе әрк҆е сосиалиейә бәрч҆ә҆в у h҆имли т҆амкьрьнә. Ьж хроника т҆арихи бәрва поезийа лирикие у мерхасийе сәва ә҆франдарийе ә҆дәбйәти, дәрhәqа ви h҆әмушкида те стьране, әв т҆әмам ль сазбәндийе hатийә данине, wәки дьhа баш йан hеса бирбиньн у, демәк, сәва ньсьле пашw’хтйе р҆ьк҆ьнкьн.
Сазбәндийа эздики h҆имли бь сазбәндийа щьмә҆тийе у ״бенав״ т҆әмсилбуийә. Дәрәще пешдаhатьн у пешдачуйина wе, бь qьнйати, лап щур҆е башqә-башqәйә у чәтьнә хут дәнге ә҆сьлийи т҆әмьз сафикьн. К҆ьлам гәлә щара hьндава жьнада hатийә т҆әшкилкьрьне, е кӧ дьхwәзьн h҆әсина кӧле йане жи дәгмә- шабуне диhаркьн. Дьqәwьмә щарна ьса жи ләща мер у жьне щаhьлә шайиртийе пешда hәр҆ьн. р҆астhатьне шәвейә ль гәр҆а гӧнд,, р҆е у р҆ьзме h҆ал-зәwаще, к҆ижан дькарьн ьж се р҆ожа h҆әтани h҆әвтеке бьк҆шиньн, ле ьса жи к҆ьлам дькарә бь дәрба qәwмандьне к҆әдәр бе ә҆франдьне. Чахе к҆ьлам те сеwрандьне, hәвр҆екьрьна сазбәндийе те сәрдазедәкьрьне у у әw бенавийа бь орт҆әчитийа дәнгбеж те әwләкьрьне, к҆ижан әwе wәхта р҆еwитийа хwәйә ьж гӧндәки ль гӧндәки дьн, ьж зомәке ль йәкә дьн бәладькьн. Дәнгбеж- әw мәрьвә, е кӧ бь м҆рифәта зена дәгмәйә, дәнге к҆ижанийи хwәш hәйә, йан, иhт҆ималә, сазбәндәки башә.
