SocietyTop

Ermenîstanêda r’eqemnîþa bêzar’tîyêye h’eyecanbûnê û berne’mê dewletêye r’astkirina wêva girêdayî

Ermenîstanêda r’eqemnîþa bêzar’tîyê van salê xilazîyê ÿp’êceyî zêdebûye. Bi salixê sala 2021-ê ew 16,8%-e. Cara berîn îzger’îya heman sala 2014-a hatbû kirinê, û bêzar’tî gihîþtibû 12,2%-a. T’eþkîleta sag’lemîxweykirinêye h’emdinîyayê têr’adivîne, wekî 15% dereca bêzar’tîyê idî h’esavdive ya boranê, dike ser dêmografîyayê.

Nûnê P’aþayan

Midîra wezareta CE-ye sag’lemîxweykirinêye  xweykirina sag’lemîya dê û zar’ê

“Lê gere bêjim, wekî r’eqemnîþa bêzar’tîya jina nav van sala kêmbûye, û  k’îsî bêzar’tîya mêra bilindbûna me heye,  çi wekî ya ze’f h’eyecanbûnêye. R’eqemnîþa bêzar’tîyêye pêþin nav çawa jina, isa jî mêra dîsa kêmbûye, û bêzar’tîya dereca döda bilindbûye.

Seva r’astkirina h’alnivîsara h’eyecanbûnê dewletê goveka bajar’vana,  ê kö heqê wanî avlîk’arîya doxtirîyêye bi  têxnologîyayê vederanînêye r’exva heye, berfirekirîye. Ev berne’ma dîwanî pênc merk’ezê doxtirîyêda mîaserdive.

P’êç’ana t’omerî- ij lêk’olînkirina h’etanî dolkirina bedenê der, pêþdanîn li jinê 20-36 salî tê kirinê, ê kö bêzar’tîya wan heye, ew mêrkirîvin, yan- na.

Jinê h’etanî 43 salî, bêzar’ jî k’oma dödada wergirtîne. Vê delîvêda pêþdanîna tovkirinê tê kirinê. K’oma döda ew jin-mêrê misk’enê r’exsînorin, bal k’îjana bêzar’tîya döda heye- zar’eke wan heye, isa jî ya döda dixwezin. Ew dikarin ij t’emamîya xizmetk’arîya k’arêk’evin. Qenckirina bêzar’tîyê, h’erke dewlet p’erekirinê hilnede ser xwe, ser bajar’vana bi mîlîona drama r’ûdinê, mecala k’îjanê, fe’mdarîye ya hineka heye.

Gayanê Andrêasyan-Abrahamyan

“Me ÿp’êce cem xerckirine. Divek seva  yekî ew ze’f nîne, lê me cema 3 mîlîona zêdetir xerckirîye, axirîya k’îjanêda hila hê zar’ê me yan zar’a me t’inene. Em  hîvîya e’cêvêne, em  dîna xwe bidinê, k’a îsal wê çive”.

Gayanê zûtirkeê wê bive 40 salî. Dikare h’etanî 43 salîyê berne’mêda bê wergirtinê.

Ÿdûard Hambarzûmyan

Serwêrê merk’eza bêzar’tîyê

“Vira her û her t’enê goevkê p’êç’ana tovkirina höndör’ê mala zar’êda k’omekê bê dayînê. Tovkirina mala zar’ê der hila hê dewlet nikare ewleke, lê bi t’emamîya pirsê din em dikarin bicêr’bînin k’omekê bidin, çimkî her t’enê 1/3-ya jin-mêrê bêzar’ h’ewcê tovkirina bedenê derin. Em pêþdanîna tovkirina bedenê der nîne, wekî giþta dikin. Dêmek p’ir’anîya jina dikare k’arêk’eve û  oxir heve”.

Dûrî aqila nîne, wekî nav qirara h’ökömetê pêþer’ojêda t’amkirin bêne kirinê- bona k’ara k’arxweza. Cöda gotî bê têr’adîtinê, wekî berne’mîe isa jî wê seva wan bajar’vanave, ê kö bi þertê edakirinê idî destbi qencikirina  bêdoltîyê kirine. Yanî-  peyhatin bêheqve. Yan- seva k’oma k’arxwezaye döda jî îzger’îyê bêheq bêne têr’adîtinê. T’ev p’êþezana e’ne’nekirinek  idî bûye, ya din çend r’ojê din þönda tê têr’adîtinê.

Ÿdûard Hambarzûmyanê sedrê asosîasîya vederanîna mêrive ermenî, serwêrê merk’eza dolanînê divêje- merk’ez seva hatina k’arxwezaye ze’f hazire.

Ÿdûard Hambarzûmyan

Serwêrê merk’eza dolanînê

“H’etta h’erke çetnayî hevin, emê wana alt’kin, lêbelê em hazirin hatinê dö-sê cara zêdekin. weke 15 sala seva van pirsa me þer’k’arî kirîye”.

Narînê Harût’yûnyana r’öh’nasa malê nafikire, wekî r’öh’darkirina dêbûna jinê mêrnekirî, sivê dikare pirsgirêkê r’öh’nasîyêye din pêþda bîne. Ferz h’esavdike, wekî çawa bav, isa jî diya zar’ê heve, lê.

Narînê Harût’yûnyan

Dosênta membera ZR’D-ye r’öh’nasîya t’omerî, serk’ara magîstratûra r’öh’nasîya malê

“P’ara we’deye xilazîyêda qewmandinê divin mecbûrdikin, wekî cêrge fikrê h’iþk, h’etta þert biþkên. Û berne’mê silavdikim. R’ast silavdikim”.

Harût’yûnyan t’exmîndike- ev berne’ma dolanînê safîkirina pirsgirêka mewcûdyêva hinartîye.

Narînê Harût’yûnyan

Dosênta membera ZR’D-ye r’öh’nasîya t’omerî, serk’ara magîstratûra r’öh’nasîya malê

“Qeydê mixölqetêyî berînda dikarbûn hma isa jî bigotana, wekî diyardê heman isa jî dihatne t’emaþekirinê û r’ezîldikirin, û bêqedirdikirin, lê çi jî heve ez serda dinihêr’imî, wekî zar’ bahê herîmezine, meriv xölese bahê herîmezine, zar’ bahê malêyî herîmezine, û h’erke mal lo ij dê û zar’êye, dêmek gere heve”.

Bi xeverdana derheqa h’eyecanbûnê derheqa r’öh’nasîya zar’ada, her t’enê diya k’îjanê heye jî- Narînê Harût’yûnyan t’exmîndike- zar’ê malê t’amda jî mezindivin, pirsgiêkê wane cûr’ê baþqe-baþqe hene. Heynese, ew ferzdike, wekî dayîk borcê xwe adêkvat – bêy bêh’edtîya, biqedînin. Ew t’evbûn û alîk’arîya dewletê jî lazim h’esavdike.

Narînê Harût’yûnyan

Dosênta membera ZR’D-ye r’öh’nasîya t’omerî, serk’ara magîstratûra r’öh’nasîya malê

Ders, t’rêynînh, t’evbûna xizmetk’arîyê r’öh’nasîyê, xizmetk’arîyê sosîalîyê li e’mrê malê û wekî din, hilbet lazimin- dîsa bêy h’esavhildana wê yekê-  mal t’ame yan na. Belê, t’ev xevtandina berne’mê  lazmaya wan dersa û înstîtûtê sosîalîyê, alîk’arîyap sosîal-r’öh’nasîyê heye”.

Ya r’öh’nas dide k’ivþê zar’ cêr’ibandina hevsûbûnê berê e’wil malêda p’eydadikin. Seva kör’, wekî  modêla r’êveçûna bav t’ine, mêrekî malêyî din- kalik, xal, dikare bive ê ç’e’vdayînê. T’emî tê dayînê wana pêvajoya t’erbetkirina zar’êda wergiririn. Bi fikra p’êþezana, seva p’areke civakêye giran malê her t’enê ij dê û zar’ê idî ê qebûlkirinêne.

Дьhа зедә бьдьнә к҆ьвше
Back to top button