SocietyTop

R’eqema çarnîþ  û qerzê mîlîona: 138 þöxölê sûck’arîyêye pekandinê bi h’emt’or’ê û zengila têne e’ne’nekirinê: Tat’êv Xaçatryan

Serîbinî 4 r’eqem û idî qerzê weyî bi mîlîona heye, derheqa k’îjanîda hûnê paþê pêbih’esin. Dest r’eqema çarnîþ Gohar Bêglaryan, qerzê k’îjanê t’ö wexta t’inebûye, t’or’a sûck’arada dîharbûye.

Gohar Bêglaryana ziyanêk’etî- “Bi r’exp’ara Vaybêr’ê hindava yekî bi  navê Aramda ez zengilê t’êlê distînim, ew kes divêje min, wekî merk’eza  doxtirîyêdaye û bi têrmînalê seva  qencbûna xwe t’ehwîlkirinê dike, lê çimkî bi firqîya hejmarekê hejmara min k’ivþkirîye, dêmek kodê minr’a bê û h’etanî ew wê kodê nenivîse, pêvajo nîvcî dimîne.

E’lamnivîsar ewê wexta xeverdanê stendîye û r’eqema xilazîyêye çarnîþ gotîye ê nenas, k’îjanî jî gotîye, wekî ösûl îznê nade kod bê daxilnivîsarê, a lema diha dereng wê t’êlêxe.

“R’ojtira dinê e’ynî seh’etê zengil dîsa hindava e’ynî kesîda minr’a tê dîsa bi e’ynî þiklî, lê ez t’exmînnakim, wekî hejmara t’êlê vê delîvêda idî baþqebû. Divêje- hûn zanin ösûl t’eze hatîye avakirinê dîsa wer’a kodê bê, ze’f hîvîdikim cemê  min h’alê daliqîdanin, û ez jî qencbûnê derbazdivim, ez nikarim t’ehwîlkirinê bikim û dîsa ew e’limnivîsar jorê tê k’ivþê, û ez dîsa hejmara çarr’eqem divêjim û t’êlê vêdsînim”.

Gilîdike, wekî wê ÿvarê idî ij ösûla Ark’a e’lamne’me derheqa wê yekêda stendine, wekî ij mastêr k’arta wêye Îdrama wêva cembûyî dicêr’bînin nîv mîlîon drama derxin, lê dest t’inebûna cema t’êrêkirinê levnayê. H’eyecandive, dicêr’bîne bik’eve Îdarm h’esav, lê mixfînivîsar idî göhastî dive. Ew, wekî ösûl mecala qerzdayîna onlayn dide, hangava pey pêh’esandinêr’a t’êlêdixe benkê, ij k’ö jî e’lamdikin- bi navê wê qerz heye, safîdive, ew bi pasporta wêye kevin- net’ê, pêkanîne.

“Divêje  cema 7 carê  tomerî qerzê 3 mîlîon 262 h’ezar drama  hatîye pêkanînê- bi 22%-selefê salewextêye bi moleta 6 meh.

Seva Gohar Bêglaryanê isa jî ew yek ya e’cêvmayînêye, wekî pey dayîna qerz jî t’ö e’þiratî ij benkê jêr’a nebûye. Þikyat nivîsîye, lê h’etanî îro ij benkê cav nestendîye. Delîva meha sivatê bûyî qewimîva gþirêdayî hilbet þöxölê sûck’arîyê haîîye vekirinê, sûck’arî hila hê nehatîye e’yankirinê.

Bi delîvê kirina pekandinêye bi h’emt’or’ê yan zengila kirinê 138 þöxölê sûck’arîyê têne îmt’îhankirinê, ij k’îjana bi 16-a 22 ê têne gönek’arîkirinê derbazdivin, û  þöxöl idî meh’kemêdanin. Bi wek’ilandina prokûratûrayê- sala 2021-ê r’eqema van sûck’arîya carekêva zêdebûye. Bi gilîyê Artak Manûkyanê prokûrorê serwêrtîya Prokûratûrayê- sûck’arî bi xevtandina sxêma konkrêt têne kirinê.

Artak Manûkyanê prokûror- “Bi hebûna salixê k’îskê Îdramêyî e’ynîbûyîyî ÿlêktronîyê, hejmarê t’êlê destaye wanva cembûyî hatne göhastinê, paþê bi k’îsikê bi navê kesê baþqe-baþqe benkê baþqe-baþqeda bi cûr’ê t’or’ê þertne’mê qerz pêkanîne”.

Ê prokûror serda zêdedike- sûck’ar hine delîvada t’emsîldivin çawa xevatçîyê benka yan t’eþkîletê qerza, ij bajar’vana mixfînivîsara diç’opînin û dipekînin. Hine delîvada cemê pekandî t’ehwîlî ser h’esavê xweye hevaltîyê bûk’mêyk’êrîyê dikin û ij wira jî dicêr’bînin neg’dkin, Manûkyan dide k’ivþê.

Artak Manûkyanê prokûror- “Van xilazîya mecala mîaserkirina bi cûr’ê t’or’ê t’ehwîlkirina cemê þertne’mê qerza jî carekêva zêdebye, lê t’inebûna mêxanîzmê miqatbûna benkaye miqatbûnêye t’êrêkirinêye p’arastinê k’ardarîya pêþbetalkirina sûck’arîyê jorgotî kêmdikin”.

Her t’enê nav sala 2021-ê ziyana bi sûck’arîyê dayî 136 mîlîn dram bûne, ij k‘îjanê 10 mîlîon hatne dasekinandinê. Gagîk Mêlîk’yanê miham idî 100 derece saxtîkirine.

Gagîk Mêlîk’aynê mihamî- “Ij sûck’arîyê mine saxtîkirî 90%  qerzdar h’esavdive ÎD benk û lap kêm ewqa sûck’arî bi ösûla Îdarmê bûne, dêmek vira bêþike, wekî pirsgirêk ösûla van herdö ösûlê fînansîyêye bêqezîabûnêdaye”.

Civakê bidine pêh’esandinê, bêqezîabûna ösûla qerzê bi þaxê onlayn dayînê bi îht’îmalî ze’f bilindkin. Safîkirinê þer’k’arîya miqabilî sûck’arîyaye t’enê evin, ê mihamî difikire.

Gagîk Mêlîkaynê mihamî- “Pêþtirî vê ez isa jî borcdarîya benkê pirsa r’astkirina pirsgirêkêda divînim. Ya e’cêvmayînêye, lê belabûna sûck’arîyê serê sala 2021-êda destpêbûye, lê h’etanî niha sûck’arîyê e’ynî cûr’eyî divin, yanî- benkê bawerbike dö sala bi meremê betalkirina sûck’arîyê qe gavek nekirîye. Ez e’cêvmayîme, wekî ösûla hevaltîyê bûk’mêyk’êrîyêye e’ynîkirinê diha zore, ne kö ya benka”.

Sûck’ar isa jî bi me’nîya k’irêkirina malê, k’ir’îna eþîyakî salixê benka û þexsî diç’opînin. E’wil bona eþîyayê tê firotanê pey e’ne’nadik’evin, paþê bi me’nîya t’ehwîlkirina cemê ser k’artê  yan k’îskê ÿlêktronîyê de’wa salixê benkê dikin.

Gêvorg Hayrapêtyan- Midîrê wezareta CE-êye e’daletêye p’arastina salixê  þexsî– “Seva stendina cemê t’emamîya wan salixa e’seyî û lazim nînin, de’wa çi ê nep’ak ij wî dike, lê ê nep’ak ij wî  de’wa salixê isa dike, k’îjan hindava mêrivda seva  kirina edakirinê lazimin, seva ij k’artê derxistina cemê. Mesele, r’eqema r’ûyê k’artêyî dinêye sênîþ t’ö wexta gere nedne t’ö kesî, h’erke gilî derheqa stendina cemêdaye”.

Her delîveke þikberîyêda her kes dikare xîtavî qölixdarîya p’arastina salixê þexsîve, k’îderê wê alî bikin þirovekin- bik’ir’çî yan t’embeçî ê döriste, yan- na. Çimkî sûck’arî r’ojbir’oj zêdedivin, prokûrorê sereke xîtavî sedrê benka merk’ezîyê bûye-  wexta qedandina erk’ê bi t’or’ê mecala qebûlkin- seva bêcerkirin û r’ik’inkirina mêxanîzmê bêqezîabûnêye k’amilbûyî. Pêþer’ojêda bi wê pirsê t’ev wek’îlê benka merk’ezîyê û prokûratûrayê e’ne’nekirinê bivin. Tat’êv Xaçatryan, Aþot Xaçatryan

Дьhа зедә бьдьнә к҆ьвше
Back to top button