Þertne’ma Sêvrêye e’dlayê îro jî h’emzemanîtîya xwe indanekirîye. H’erke hemdê sîasîêî heye, her dewleteke qolkiryî dikare qirara t’arîxî, sîasîyê derxe, wê t’emesûkê erêke, wekî dewletê din dikarin ç’e’v bidinê. Derheqa vê yekêda 10-ê meha t’ebaxê wexta h’emcivata ö’lmîye p’êþk’êþî 100-salîya qolkirina þertne’ma Sêvrê krî Armên Marûk’yanê midîrê p’ara înstîtûta AÖ’M-êye t’arîxêye pirsa Ermenî û t’arîxa Qir’a ermenîa got.
Bi gotna wî- ev þrtne’me, t’ev qirara Wîlsone arbîtrajîyê û îlannema H’emermenîye 20-ê meha sala 2015-aye k’anûna paþin qebûlbûyî, seva de’wê me h’esavdivin h’îmê t’arîxî û hiqûqîêye meh’kem.
Ewî ew fikir navkir ya qebûlnekirinê, wekî çimkî þertne’ma Sêvrê nehatîye erêkirinê, ew nek’etîye nav qewatê, dêmek, qirara Wîlsone arbîtrajîyê ya qebûlnekirinêye.
“Ew pirsgirêk jî ya h’emzemnîye, wekî t’arîxnvîsara sovêtîyê fikra bedelkirina þertne’ma Sêvrê bi ya Lozanê daye k’ivþê, çi hink’ûfî döristîyê nîne. Wek’ilandina derheqa wê yekêda jî ya necayîze, wekî þertne’ma Sêvrêye E’dlayê her t’enê t’emesûka t’rîxîye, çî k’îjanê t’ev vî zemanî t’ine. Em dikarin îzbatkin, wekî malhbiûna T’irkîayê îro saya mal-milk’ê ermenîya, yûnana, mexîna û cihûaye tolkêxistî pêþda diçe. Þertne’ma Sêvrê mêxnîzmê safî pêþda dik’þîne, k’a çawa malê neh’ejok û malê þexsî paþda veger’înne li xwey-xödanê wane qanûnî”,- ê t’arîxnas da k’ivþê.
Marûk’yan anî bîr, wekî angorî þertne’ma Sêvrê, derge-dîwanê T’irkîayê h’ökömeta cont’irka çawa t’eþkîleta tirsk’arîyê naskirîye, yanî- qîmetê sîasîyê dane r’êjîma cont’irka.
