Society

VVS paþda veger’yaye ser ÿla ermenîye H’ebeþistanêye kêmjimar û h’alê wêyî vê gavê

Malp’er’a VVS-ye navdar ij cêrga “Ne’me ij Afrîkayê” miqale belakirîye, k’îjan derheqa eleqetê ermenî-h’ebeþî, ÿla ermenîye H’ebeþistanêda û h’alê wêyî vê gavêdaye. Îsmayîl Ÿînaþêyê r’ojne’mevan bi r’êç’a ÿla ermenîye H’ebeþistanêda indabûyî çûye, ê kö dide k’ivþê, wekî wexta hazirîya welêtda, gele cara derheqa  ÿla ermenîda bihîstîîye û bi t’arîxa wê pey e’ne’nak’etîye. Sedsalîya 19-ada wexta t’etgirtina qeyser Mênêlîkê 2-a ÿla ermenîye li vira pêkahtîye kêmjimar sedsalîya 20-îda diha berfirebûye- saya ermenîya, ê kö ij qir’ê hindava qeyserîya Osmanîêda mîaserbûyî filitî û livan ax û t’opraxada sit’ar dîtî: nav þöxölê malhebûna welêt, pêkanîna medenyetê û  pêþdabirina wêye t’omerîda dilqqedandina wane hereferz hebûye, Tê k’ivþkirinê, wekî navbera Ermenîstanê û Ÿfîopîaêda saya h’îmlî dêra ortodok’s p’evgirêdana meh’kem e’firîye, p’evgirêlan saya sîaînasa û t’öcara diha k’ûrbûye. Miqalêda isa jî derheqa serdana r’ojne’mevane li dêra h’izret Gêvorge ermenîye sala 1930-î darxistîda tê gilîkirinê,  Lê, evê xilazîyê bi  xemlê vê þênîya arxîtêktûrîyê t’esîrbûyî, dide k’ivþê, wekî r’ojê sade wira k’eþîþ t’ine. Tê k’ivþkirinê, wekî ev dêr h’emû wexta seva ermenîya çawa merk’eza ÿlê qölixkirîye, H’ebeþistanêda hejmara ermenîya maweya textgirtina qeyser R’az T’afar destpêkirîye zêdeve. Isa jî tê k’ivþkirinê, wekî evê xilazîyê wexta serdana li dêra Orþelîmêye ermenî qedanî, bi dîtina 40 ermenîyê sêwî, hîvî patrîark’ê ermnî kirîye xemxörîya li wan hilde ser xwe. Saya cefê qeyser paþwextîyê zar’a xwendina sazbendîyê stendjîye û t’eþkîla k’oma qeyserîêye bo’xîaye sazbendîêda pêþda hatine, serk’arî k’îjanê kirîye Gêvorg Nalbandyanê e’frandarê h’îmna H’ebeþistanêye miletîyê, H’ebeþistanêda ÿla ermenîya sala 1960-î gihîþtîye hêlana xweye gölvedanê, çaxê hejmara ermenîya gihîþtîye 1200-î. Sala 1974-a bi  ser t’ext  avîtina  R’az T’afarî û bi erêiûna h’ökömeta H’ebeþistana Sosîalîstîêye we’delîye e’skerîyê welêtda destpêbûne fiþarkirin bêne xevtandinê, a lema jî p’ir’anîya ermenîya destpêkirîye t’erka H’ebeþistanê bide û h’îmlî h’îmê xwe Avropayê û Amêrîka Þimalêda lêxe. Niha ÿla ermenî ij xwe k’oma ij 100 kal û pîra t’eþkîlbûyî t’emsîldike. Pêþtirî wê, welêtda koma ermenîye sosîalîyê e’meldike.

Дьhа зедә бьдьнә к҆ьвше
Back to top button